و قضی ربک الا تعبدوا الا ایاه  و و بالوالدین احسانا" « اسراء /23»

                       حقوق پدر و مادر بر فرزندان

ادای حقوق پدر و مادر به اندازه ای سنگین ، ظریف و دقیق ، و نیازمند به تحمل  و طاقت بالا و فوق العاده ای است ، که جزء از مومن واقعی به حق و قیامت ساخته نیست .

کدام مومن ، مومنی که اوصاف و خصوصیات او در قران مجید بیان شده :

انما کان قول المونین اذا دعوا الی الله و رسوله لیحکم بینهم ان یقولوا سمعنا  و اطعنا و اولئک هم المفلحون . ومن یطع الله و رسوله و یخش الله و یتقه فاولئک هم الفائزون «نور 51ـ52»

 سخن و گفتار مردم مومن غیر از این نیست که وقتی به سوی خدا و رسول خدا دعوت شوند ، تا بین آنان حکم کند از دل و جان بگویند ، می شنویم و اطاعت مکینیم ، اینان رستگاران واقعی هستند .

هرکس فرمان خدا و رسولش را اطاعت و خدا ترس و اهل تقوای الهی باشد به فوز واقعی رسیده .

اکنون حکم حضرت حق را نسبت به پدر و مادر در سوره اسراء ملاحظه کنید :

و قضی ربک الا تعبدوا الا ایاه ، و بالوالدین احسانا اما یبلغن عندک الکبیر احدهما ، او کلاهما ؛ فلا تقل لهما اف ، ولاتنهر هما و قل لهما قولا کریما" ، و اخفض لهما جناح الذل من الرحمه و قل رب ارحمهما کما ربیانی صغیرا" «اسراء23و24

در کتاب اصول کافی جلد دوم صفحه 157 روایت اول از قول امام به حق ناظر و ناطق حضرت صادق «ع» روایت شده .

رواوی می گوید از حضرت صادق معنای آیه را پرسیدم حضرت فرمودند :

احسان به پدر ومادر یعنی بخوبی و به شیرینی  و باحالی  خوش و با صبرو حوصله با آنان نشست و برخاست کنی ، با کسالت و چهره درهم با انان رو برو نشوی و هرچه نیاز دارند گرچه مستغنی باشند ، بدون اینکه وادار شوند از تو بخواهند برای آنان فراهم آوری ، و هروقت به دیندشان می روی با دست پر بروی .

مگر خدواند نفرموده :

لن تنلو البر حتی تنفقوا مما تحبون « ال عمران 92»

به نیکی نمی رسید مگر از آنچه دوست دارید در راه خدا انفاق کنید .

و اما دقت کنید به گفتار حضرت حق که فرمود :

اگر یکی از آنها یا هردوی آنها پیر بودند ? در صورتی که به خاطر پیری و ضعف و کم حوصلگی تو را ناراحت و دلتنگ کردند به آنان اف نگوئی ،

و اگر ترا زدند صدایت را بلند نکن  با آنان با سخن کریمانه ، قول بزرگوارانه روبرو شو و اگر باز بروی تو دست بلند کردند ف به آنان بگو خداوند هر دوی شما را مورد مغفرت قرار دهد ف و این گونه سخن نیست مگر قول کریم .

سپس می فرماید نهایت تواضع و فروتنی را نسبت  به آنان رعایت کن ،و بجز به رحمت و رافت به آنان نظر مینداز ، و صدا و دست بالای  صدا و دست آنان بلند مکن ف و جلوتر از آنان منشین و برایشان مقدم مشو .

به آنان دعا کن  و بگو خدایا این دو نفر را مورد رحمت قرار بده ، چنانکه در کودکی مرا پرورش دادند تا به اینجا رسیدم .

در آیه دیگر می فرماید :

 ان اشکر لی و لوادیک الی المصیر ، و ان جاهداک علی ان تشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما و صاحبهما فی الدنیا معروفا و اتبع سبیل من اناب الی ثم الی مرجعکم فانبئکم بما کنتم تعملون .« لقمان 14و15»

مرا نسبت به تمام نعمتهایم شکر کن ، و سپس از پدر و مادرت در مقابل زحمات طاقت فرسائی که برای تو کشیدند تشکر نما ، باز گشت همه در قیامت به من است ، آنجا نسبت به تمام وظائفی که داشتید مواخذه خواهید شد.

اگر از تو دعوت به شرک کنند ، چیزی که آن را حق می دانی ، از آنان اطاعت مکن ، ولی با آنان در عین اینکه مشرکند معاشرتی نیکو داشته باش ، و از راه آنکه رجوع و انابه اش به من است پیروی کن ، که راه باز گشت همه شما پس از مرگ به من است و من همه شما را به آنچه انجام دادهاید اگاه می کنم .

نکته ای عجیب و شنیدنی

چون موسی مبعوث به رسالت شد ، دستور گرفت که در برخورد با فرعون با زبان نرم و لین با سخن بگوید ، سبب پرسید ، پاسخ شنید او پانزده سال زحمت تو را کشیده و ایام شیر خوارگی تا جوانی برای بزرگ کردن تو متحمل رنج و مشقت شد ، بنابراین نسبت به تو بوی حق پدری می دهد و تو نباید با او بلند بلند صحبت کنی ، و با خشونت با او روبرو شوی .                                                   مسئله ظریف و زیبا

در تفسیر منهج در توضیح آیه شریفه

الم یجدک یتیما فاوی «ضحی 6»

آورد که خداوند متعال  به رسولش فرموده قبل از ولادت تو پدرت را از دنیا بردم ، و در ایام کودکی تو مادرت را به آخرت منتقل کردم ف زیرا اگر زنده می ماندند ، تحمل بار نبوت و بار ادای حقوق پدر و و مادر برای تو کمرشکن بود .

نوشته شده توسط : حکیمی فر

نظرات دیگران [ نظر]